در سال های اخیر، رقابت برای جذب و حفظ مشتری منجر به توسعه استراتژی های بازاریابی جدیدی از جمله بازاریابی رابطه مند یا رابطه ای (بازاریابی که می کوشد برند با مشتریان و شرکای کلیدی خود ارتباط بلند مدت برقرار کرده و با ایجاد رابطه ای سودمند برای هر دو طرف {برند و مشتری}، وفاداری مشتریان را افزایش دهد) شده است که مبتنی بر برقراری ارتباط مستقیم با مشتریان هستند. در واقع بازاریابی رابطه مند یا رابطه ای به جای جذب مشتریان جدید، بر روی گسترش روابط برند با مشتریان فعلی تمرکز می کند.

شرکت های در حال رشد و توسعه، ترکیبی از ابزار های مختلف بازاریابی را برای جذب و حفظ مشتری های خود به کار می برند. یکی از این ابزارها، کلوپ یا باشگاه مشتریان / مشتری است.

در ادامه به بررسی تعاریف مختلف باشگاه مشتریان می پردازیم.

• باشگاه مشتریان در اثر گردآوردن مشتریانِ یک مجموعه کنار هم و ثبت اطلاعات آن‌ها به وجود می‌آید. اطلاعات آن‌ها که در یک بانک اطلاعاتی ثبت شده و می‌توان برای آن‌ها برنامه ریزی مدون بازاریابی و پروموشن انجام داد.

• باشگاه مشتریان بستری برای رفع نیازهای مشتریان، توجه ویژه به آن‌ها و مدیریت صحیح ارتباط با مشتریان و ابزار نسبتاً جدیدی است که توسط برخی از شرکت‌های تجاری استفاده می‌شود. (منبع: سایت ویکی پدیا)

• کلوپ یا باشگاه مشتریان، یک واحد ارتباطی است که به منظور برقراری ارتباط مستقیم و منظم بین اعضای یک سازمان و مشتریان و شرکای آن ایجاد و اداره می شود. هدف باشگاه مشتریان این است که با ایجاد رابطه ای عاطفی با مشتریان، وفاداری آن ها به برند را افزایش داد.

 

اولین سازمانی که از برنامه وفاداریِ باشگاه مشتریان در مقیاس بزرگ و به شکلی که امروزه با آن آشنا هستیم استفاده کرد، خطوط هواپیمایی آمریكا بود که در سال 1981 برنامه پرواز مكرر (Frequent Flyer Program) خود را معرفی كرد. امروزه باشگاه مشتریان در سراسر دنیا در صنایع غذایی، پوشاک، هواپیمایی و … رواج پیدا کرده است.

 

چرا باشگاه مشتریان برای کسب و کار ها ضروری است؟

امروزه این مسئله کاملاً در ادبیات بازاریابی جا افتاده است که مشتریان بلند مدت نسبت به مشتریان موقتی و کوتاه مدت سودآوری بیشتری برای شرکت ها دارند. باشگاه مشتریان نیز بر اساس همین منطق شکل گرفته اند.

در واقع، هر چقدر میزان وفاداری یک مشتری به برند و قابلیت حفظ ارتباط با او بیشتر باشد، سودآوری آن مشتری برای کسب و کار بیشتر خواهد بود.

برنامه ها و کمپین های باشگاه مشتریان با این هدف طراحی و اجرا می شوند که با همه خریداران به طور یکسانی رفتار شود و جوایز و تخفیف ها و امتیازات ویژه به همه مشتریان تعلق گیرد؛ حتی مشتریانی که رفتار غیر قابل پیش بینی و غیر قابل اعتمادی دارند.

به طور کلی دو دلیل عمده برای تشکیل باشگاه مشتریان وجود دارد:

۱) هزینه‌های جذب مشتریان جدید روز به روز در حال افزایش است.
۲) معمولا میزان سودآوری یک مشتری خاص با ایجاد رابطه دوطرفه و سودمند با او و وفادار کردن او به برند، بیشتر می شود.

باشگاه مشتریان از جامع ترین ابزارهای استراتژیک است که شرکت ها می توانند برای حمایت و محافظت از مشتریان خود و جلوگیری از ربوده شدن آن ها توسط سایر برند ها استفاده کنند.
یکی از اهداف اصلی تأسیس باشگاه مشتریان، بهبود سودآوری کلی مشتری از طریق حفظ و افزایش وفاداری مشتری به برند است. باشگاه مشتریان بر سه پایه استوار است:

1. تعامل موثر با مشتری
2. کسب اطلاعات و دانش در مورد مشتری
3. تامین و تضمین منافع مشتری

باشگاه مشتریان می کوشد زیرساخت مناسبی برای افزایش کمیت و کیفیت تعامل بین شرکت و مشتری فراهم کند.
هدف اصلی باشگاه های مشتری افزایش دانش سازمان در مورد مشتری است. از زمان ثبت نام مشتری در باشگاه، سازمان تلاش می کند اطلاعات دقیقی در مورد علایق و سلایق شخصی اعضا، عادت ها و کار های روزمره آن ها به دست آورد.

این که مشتریان تمایل داشته باشند عضو باشگاه مشتریان شوند یا خیر دیگر بستگی به میزان سود و مزایایی دارد که عضویت آن ها برایشان به ارمغان خواهد آورد.

امروزه از روش های گوناگونی برای جلب توجه و وفاداری اعضای باشگاه مشتریان استفاده می شود. یکی از مهم ترینِ این ابزار ها، کارت یا بن های ویژه مشتریان وفادار است.

با داشتن این کارت ها، خریدار تخفیف های ویژه ای دریافت می کند و یا امتیازات خاصی برای خریدهای بعدی به دست می آورد. برای مثال:

برای مثال مشتریان یک کارت اعتباری دریافت می کنند که مبلغ کمی اعتبار اولیه (هدیه) نیز دارد و به ازای هر 500 هزار تومان شارژ کردن کارت اعتباری خود می توانند 100 هزار تومان خرید رایگان انجام دهند.
برخی نیز بر اساس فاکتور هایی مانند حجم خرید و یا تعداد دفعات خرید مشتری از برند، کارت او را در دسته بندی برنزی، نقره ای و طلایی قرار می دهند. بدیهی است که مشتری دارنده کارت طلایی از امتیازات و تخفیف های بهتری نسبت به مشتری دارای کارت برنزی بهره مند می شود.

 

مراحل راه اندازی یک باشگاه مشتریان موفق

برای راه اندازی و مدیریت یک باشگاه مشتریان موثر نیاز به یک تیم متعهد و پرتلاش دارید تا به کمک آن ها بتوانید مراحل زیر را برنامه ریزی کرده و اجرا نمایید:

1) اهداف خود از ایجاد باشگاه مشتریان را تعیین کنید.

در ابتدا باید اهداف باشگاه به وضوح مشخص شود. البته می توان گفت هدف اصلی باشگاه مشتریان افزایش سود و سهم بازار است. از دیگر اهداف کلیدی باشگاه مشتریان می توان به {حفظ و نگه داشت مشتریان فعلی، جذب مشتریان جدید، ایجاد یک بانک اطلاعاتی یا پایگاه داده مشتری قدرتمند، حمایت و پشتیبانی از سایر بخشهای سازمان از طریق ارائه اطلاعات یا فراهم کردن اطلاعات لازم در مورد مشتریان برای آنها و فراهم کردن فرصت هایی برای برقراری ارتباط موثر بین سازمانها و مشتریان} اشاره کرد.

 

2) مشتریان هدف باشگاه خود را شناسایی کنید.

مشتریان هدفِ اصلی باشگاه مشتریان باید مهمترین مشتریان شما باشند، یعنی آن دسته از مشتریان که عمده سودآوری شما را تامین می کنند. ایجاد روابط حسنه با این مشتریان، مهمترین عامل موفقیت کسب و کار شماست.

مشتریان جدیدتر و مشتریان بالقوه (که ممکن است در آینده به برند شما مراجعه کنند) نباید از عضویت در باشگاه منع شوند، اما تمرکز شما باید بر روی تهیه برنامه ای باشد که متناسب با نیازهای مشتریان اصلی شما باشد. البته ممکن است امتیازات و خدمات خاص باشگاه مشتریان برای سایر مشتریان نیز مفید و جذاب باشد و آن ها را به استفاده بیشتر از محصولات و خدمات برند شما تشویق کند، اما در زمان تدوین برنامه های بازاریابی و پروموشن برای باشگاه مشتریان باید دغدغه ها و نیاز های مشتریان اصلی خود را مد نظر قرار دهید.

عامل دیگری که باید در نظر گرفت نحوه برخورد با مشتریان بالقوه یا مشتریان شرکت های رقیب است. در برخی موارد، یک باشگاه می تواند مشتریان جدیدی را به خود جلب کند، اما این به ارزش و جذابیت خدمات و امتیازات ویژه باشگاه شما بستگی دارد.

 

3) مزایای عضویت در باشگاه مشتریان خود را تعیین کنید.

انتخاب امتیازات و مزایای مناسب و همراستا با نیاز های مشتریان، باعث موفقیت باشگاه خواهد شد. مزایا باید برای اعضای باشگاه ارزش مادی و معنوی بالایی داشته باشد.

برای یافتن ترکیب مناسبی از منافع سخت (مالی / مادی) و نرم (غیرمالی / معنوی)، لازم است یک رویکرد ارزش محور اتخاذ کنید. این رویکرد خود شامل سه مرحله است:

الف) ابتدا می توانید با تیم خود، جلسه طوفان فکری برگزار کنید و فهرستی از مزیت ها یا امتیازاتی که ممکن است برای مشتریان هدف باشگاه شما جذاب باشد، تهیه کنید. در این مرحله هیچ محدودیتی وجود ندارد مگر کمبود خلاقیت و قوه تخیل اعضای تیم!

ب) گام دوم انجام تحقیقات مقدماتی در مقیاس کوچک با هدف پیدا کردن بهترین و جذاب ترین امتیازات و مزایای فهرست تهیه شده در مرحله قبل است. این تحقیق را می توانید بر روی گروه کوچکی از مشتریان خود انجام دهید و از آنها بخواهید مزایای مختلف را ارزیابی و رتبه بندی کنند. همچنین می توانید از مصاحبه شوندگان بخواهید ایده های جدیدی را به آن لیست اضافه کنند؛ زیرا ممکن است شما از برخی مزایای جذاب برای مشتریان غافل مانده باشید و این کار به شما کمک می کند فهرستی جامع و همه جانبه از مزایای بالقوه برای باشگاه مشتریان خود تهیه کنید.

ج) مرحله سوم، انجام یک نظرسنجی در مقیاس گسترده در مورد ایده هایی است که به عنوان بهترین مزایای باشگاه مشتریان انتخاب شدند. حداقل باید یک گروه 250 نفره از مشتریان برای مصاحبه در نظر گرفته شوند. سپس باید با استفاده از تکنیک هایی مانند رتبه بندی و یا روش های اندازه گیری پیچیده تر، ارزش هر یک از مزایا اندازه گیری شود.
نتیجه رویکرد سه مرحله ای فوق این است که مزایای فهرست شده در مرحله اول را بتوان به سه گروه مزایای دارای ارزش بالا، متوسط و کم (از دیدگاه مشتری) تقسیم کرد.

سپس با در نظر گرفتن هزینه، امکان سنجی و عملکرد مزایای دارای ارزش بالا و متوسط، می توانید مزایای نهایی باشگاه مشتریان خود را انتخاب کنید.

 

4) هزینه راه اندازی و مدیریت باشگاه مشتریان را بررسی کنید.

پس از انتخاب مزیت ها و امتیازات مناسب برای باشگاه، تدوین یک برنامه منطقی مالی دومین گام مهم در ایجاد باشگاه مشتریان است. هزینه های باشگاه تا حد زیادی به کیفیت و اندازه باشگاه بستگی دارد، اما عواملی مانند کیفیت پایین خدمات، تکنولوژی یا نرم افزارهای ضعیف برای ارائه خدمات خاص به مشتریان و یا وجود افرادی که برای ارائه خدمات مورد نظر خوب آموزش ندیده اند، می تواند شانس موفقیت یک باشگاه را بسیار کاهش دهد.

به طور کلی، هزینه تاسیس و نگه داری باشگاه مشتریان نباید به عنوان یک هزینه تلقی شود بلکه باید به عنوان سرمایه گذاری بر روی یک ابزار بازاریابی و اقدامی استراتژیک در فضای رقابتی امروز در نظر گرفته شود.

 

5) ارتباطات داخلی و خارجی باشگاه را سر و سامان دهید.

باشگاه مشتریان عمدتا با سه گروه در ارتباط است: با اعضای باشگاه، با کارمندان شرکت حامی مالی باشگاه و عوامل موثر خارجی، مانند رسانه ها (برای مثال شبکه های اجتماعی). روش های زیادی برای برقراری ارتباط وجود دارد، از جمله چاپ مجله ویژه اعضای باشگاه، استفاده از تیتر های خبری در مورد باشگاه در سایت شرکت برای جلب توجه افراد و یا انتشار پست های منظم و دائمی در مورد آن چه در باشگاه مشتریان می گذرد. حتی در یک فروشگاه، می توان مکان مخصوصی را برای استراحت و برقراری ارتباط با بقیه مشتریان به اعضای باشگاه اختصاص داد.

به علاوه باشگاه باید با عوامل موجود در محیط بیرونی نیز ارتباط برقرار کند تا بتواند از پوشش رسانه ای استفاده کند و آگاهی از فعالیت های خود را افزایش دهد. داشتن پوشش گسترده رسانه ای نه تنها اعضای جدیدی را به خود جلب می کند ، بلکه باعث تقویت و ماندگاری برند در ذهن مخاطبان می شود.

 

6) به این فکر کنید که می خواهید باشگاه را چگونه مدیریت کنید.

باشگاه مشتریان یک سازمان پیچیده است که از افراد متنوعی تشکیل شده است، از جمله شرکت های حامی مالی، مدیریت باشگاه، شرکای خارجی، شرکای مالی و اعضا. یک باشگاه همچنین شامل فرآیندها و وظایف متنوعی از جمله مدیریت ارتباط با مشتری، امور مالی و مسائل دیگر است. به منظور مدیریت صحیح باشگاه و اطمینان از درست انجام شدن کارها، می توان یک مرکز خدمات باشگاهی ایجاد کرد که به عنوان مرجع و هسته اصلی تمام فعالیت های ارتباطی و باشگاهی عمل کند. با توجه به این که هدف کلی باشگاه، افزایش وفاداری مشتری است مرکز خدمات باشگاه باید عملکردی عالی داشته باشد. بنابراین، کارمندان، فناوری مورد استفاده و سایر زیرساخت های این مرکز باید با دقت انتخاب شوند.

 

7) باشگاه مشتریان را با اهداف کلی سازمان هماهنگ کنید.

اطمینان حاصل کنید که از کل پتانسیل باشگاه مشتریان در داخل شرکت به طور کامل استفاده می شود. به طور مثال: واحدهایی مانند تحقیقات بازار، بازاریابی یا تحقیق و توسعه باید بتوانند با استفاده از بانک اطلاعاتی باشگاه یا اعضای خود باشگاه، مشکلاتی را که با آنها روبرو هستند و مواردی که باید اصلاح شوند را شناسایی کنند، یا می توانند برنامه های تبلیغاتی جدید را بر روی اعضای باشگاه آزمایش کنند. اعضای باشگاه تمایل بیشتری به شرکت در تحقیقات نسبت به مشتریان عادی نشان می دهند؛ زیرا آنها به دلیل مزایای عضویت در باشگاه و آگاهی بیشتر از محصولات و رویداد های درون سازمانی، ارتباط قوی تری با سازمان دارند.

در حقیقت فرهنگ سازمانی و مدیریت آن باید به گونه ای باشد که کار تیمی و همکاری و مشارکت بین باشگاه مشتریان و سایر بخش های یک شرکت را ترویج دهد و کارمندان را به این درک برساند که تمام واحد ها برای رسیدن به اهداف مشابهی تلاش می کنند و در نتیجه همکاری و کمک به سایر بخش ها به نفع خودشان نیز هست.

 

8) از پایگاه داده باشگاه مشتریان خود به بهترین نحو ممکن استفاده کنید.

پایگاه داده حاوی اطلاعات دقیق و جزئی در مورد مشتریان شما می باشد و یک سلاح استراتژیک و مزیت رقابتی برای تان محسوب می شود که در موفقیت آینده شرکت تأثیر بسزایی خواهد داشت. متاسفانه هیچ شرکتی بدون شناخت کامل از مشتریان خود قادر به دوام آوردن در عرصه سنگین رقابت نیست.

اطلاعات موجود در پایگاه داده می تواند در دو جهت به کار برده شود:

o برای تعریف فعالیت ها و برنامه های درون باشگاهی
o به عنوان یک منبع اطلاعاتی ارزشمند که در اختیار سایر واحدهای درون سازمان است.

 

آینده باشگاه مشتریان و موفقیت کلی آن به موارد مختلفی بستگی دارد:

* میزان تعهد سازمان به پشتیبانی از برنامه ها و فعالیت های باشگاه
* برنامه ریزی و اجرای درست مراحل مختلف تاسیس باشگاه
* اجرا و پیاده سازی برنامه ها و کمپین های تدوین شده برای راه اندازی و توسعه باشگاه مشتریان باید ساده باشد.
* مزایا و امتیازاتی که اعضای باشگاه / مشتریان از آن ها بهره مند می شوند باید برای مشتریان شفاف و قابل فهم باشد.
* باشگاه باید مزیت هایی تعریف کند که باعث افزایش جذب و نگهداری مشتری شود.

 

نمونه های باشگاه مشتریان موفق داخلی و خارجی

در این قسمت سعی داریم تا با بررسی 6 نمونه موفق از باشگاه‌های مشتریان در داخل و خارج از کشور، بتوانیم برای باشگاه مشتریان کسب‌وکار خودمان الگوبرداری کنیم. البته هر کسب‌وکار بسته به مشتریان هدف خود باید پیشنهادات ردنشدنی و منحصر به فردی را برای افراد عضو باشگاه مشتریان ارائه دهد تا بتواند نتیجه مطلوبی از باشگاه مشتریان بگیرد.

1) ایران کارت

ایران کارت مشابه سایر سامانه های وفاداری مشتریان در دنیا، به منظور ایجاد انگیزه، رضایت مندی و نشاط بیشتر در مشتریان مورد استفاده قرار می گیرد.
ایران کارت در 4 سطح یا رنگ در اختیار متقاضیان قرار می گیرد که هر یک دارای میزان امتیاز نقدی و خدمات ویژه ای متناسب با سطح خود می باشند. این سطوح به ترتیب عبارت اند: آبی، نقره ای، طلایی و پلاتینیوم

برای مثال با تهیه ایران کارت آبی دو نوع امتیاز به مشتریان تعلق می گیرد:
الف) امتیاز نقدی:
امتیاز نقدی برای سطح آبی ایران کارت، 75/0 درصد از مبلغ هر خرید است و بدین صورت محاسبه می شود:
با خرید از هر کجا و در هر زمان، معادل ریالی این امتیاز، بصورت هفتگی (روزهای دوشنبه) به ایران کارت مشتری واریز می شود:
امتیار نقدی تا سقف مبلغ 25.000.000 ریال در هر ماه محاسبه و پرداخت می گردد.

ب) امتیاز ارتقا:
با کسب این امتیاز، کاربر از سطح آبی ایران کارت وارد سطح نقره ای می شود و هم امتیاز نقدی بالاتر و هم خدمات ویژه تری دریافت خواهد کرد.

 

2) برنامه پیشرفت نایک

برند نایک از اپلیکیشن هایی مانند باشگاه دوی نایک (Nike Run Club) و یا باشگاه تمرین نایک (Nike Training Club) افراد را به داشتن سبک زندگی فعال و ورزشکارانه تشویق می کند. افراد با ثبت نام در این برنامه ها، بابت تعداد قدم هایی که راه می روند و یا تعداد مایل هایی که می دوند، امتیاز دریافت کرده و با یکدیگر رقابت می کنند و بر اساس امتیاز خود از خدمات و امتیازات مادی و معنوی ویژه ای بهره مند می شوند.

 

3) برنامه امتیاز دهی سالن زیبایی Sephora

این برنامه امتیاز دهی بسیار محبوب دارای بیش از 17 میلیون عضو وفادار است و اعضای آن تا 80٪ از فروش سالانه Sephora را تشکیل می دهند. مشتریان بر اساس میزان خرید خود امتیاز دریافت می کنند. قسمت ابتکاری و خلاقانه برنامه این است که اعضای باشگاه می توانند نحوه استفاده از امتیازات خود را انتخاب کنند. (مثلا برای خرید یک رژ لب 100 امتیاز لازم است) انعطاف پذیر بودن سیستم پاداش دهی این برند سبب شده است هر کدام از مشتریان بر اساس نیاز و سلیقه خود از امتیاز های شان استفاده کنند. (خواه برای خرید محصولات این برند، خواه برای استفاده از خدمات برند مانند آموزش خودآرایی و …)

 

4) عضویت ویژه آمازون (Amazon Prime)

آمازون به دلیل برنامه عضویت ویژه خود بسیار مشهور است. اعضای باشگاه ویژه آمازون با پرداخت یک هزینه سالانه ثابت، امتیازات قابل توجهی از جمله هزینه ارسال رایگان نامحدود به مدت دو روز را به دست می آورند.

آمازون باید با خرده فروشان مطرحی مانند Walmart رقابت کند. بیشتر محصولات آمازون را می توان در فروشگاه های دیگر نیز پیدا کرد. عضویت ویژه آمازون نوعی مزیت رقابتی برای آن محسوب می شود و مشتریان را متقاعد می کنند که محصولات را به طور انحصاری از طریق آمازون خریداری کنند. اعضای باشگاه Prime آمازون به طور متوسط چهار برابر بیشتر از سایر مشتریان آمازون خرید می کنند.
برای خرده فروشانی که در صنایع مشابه فعالیت می کنند، برنامه های وفاداری از جمله باشگاه مشتریان می تواند به عنوان یک تمایز و یک مزیت رقابتی محسوب شود.

 

5) باشگاه مشتریان Westfield

فروشگاه های زنجیره ای وستفیلد شعبه های مختلفی در سراسر دنیا دارند که سیستم پاداش دهی هر یک از آن ها متفاوت است. برای مثال:
در آمریکا، هر یک دلار یک امتیاز محسوب می شود و بعد از رسیدن به امتیاز 100 می توان یک بن خرید 25 دلاری دریافت نمود.
در اروپا، در خرید هایی که بیشتر از 10 پوند برای مشتری هزینه داشته اند، به ازای هر 10 پوند، 10 امتیاز به مشتری تعلق می گیرد و هر 100 امتیاز، 10 پوند ارزش دارد.

 

6) باشگاه مشتریان Metcentre

Metcentre یک مرکز خرید در سیدنی است که نیازهای مختلف خریداران از مد و غذا گرفته تا سلامتی و زیبایی و همچنین سایر خدمات متنوع را تأمین می کند. سیستم پاداش دهی این فروشگاه به صورت زیر می باشد:
مشتریان می توانند با خرید از فروشگاه و اسکن کد QR درج شده بر روی کارت عضویت باشگاه خود، 10 امتیاز کسب کنند.
فقط بازدید از این مرکز خرید و اسکن کد QR خود 5 امتیاز دارد.
معرفی محصولات و خدمات در اپلیکیشن به یک دوست 20 امتیاز به مشتریان می دهد.
تکمیل مشخصات فردی مشتری در سایت یا اپلیکیشن 100 امتیاز جایزه دارد که روشی هوشمند و غیر مستقیم برای جمع آوری داده ها و اطلاعات شخصی مشتریان است.
با استفاده از امتیازات جمع شده می توان جوایز مختلفی از جمله غذای رایگان در کافه تریای فروشگاه و شرکت در قرعه کشی های مختلف این مرکز خرید دریافت کرد.

 

نتیجه گیری

باشگاه مشتریان می توانند در هر صنعتی اعم از پوشاک، حمل و نقل و … مورد استفاده قرار بگیرد و مختص صنعت خاصی نیست.
تاسیس باشگاه مشتریان نوعی سرمایه گذاری بلند مدت بر روی مشتریان است و تاثیر بسزایی در موفقیت شرکت در آینده دارد. مهمترین عواملی که در تاسیس باشگاه مشتریان باید در نظر گرفته شود عبارت اند از:

* ارائه ارزش واقعی و قابل فهم به اعضای باشگاه
* ایجاد و توسعه یک برنامه مالی منطقی و معقول برای باشگاه
* پشتیبانی کامل سازمان از باشگاه – از مدیریت عالی تا کارمندان سطح پایین
* استفاده از امکانات بالقوه باشگاه برای ارائه اطلاعات و پشتیبانی سایر واحدهای سازمان

راه اندازی باشگاه مشتریان مربوط به یک بخش در سازمان یا استارت‌آپ نمی باشد و بلکه برای راه اندازی آن بخش های مختلفی از سازمان، می بایست با هم همکاری داشته باشند اما کار عمده و اصلی در طراحی و برنامه ریزی جهت راه اندازی باشگاه مشتریان که در امروزه روز از اوجب واجبات برای هر کسب و کاری است، به عهده تیم مدیریت بازاریابی است.

راستی یه سوال: شما برای بیزنس خودتون باشگاه مشتریان دارید یا میخواهید راه بندازید؟! در هر دو صورت این مقاله رو حتما ذخیره کنید تا در آینده هم بتونید اون رو مطالعه کنید.

 

نوآفرین قصد دارد مطالب روز و مناسب با کسب و کارها و استارتاپ‌ها را به زبان ساده، برای شما همراهان عزیز مطرح کند. لطفا سایت نوآفرین را به دیگران معرفی کنید.

سپاسگزاریم 🙂

 

گردآوری: تیم نوآفرین