سازمان‌ها برای تحقق اهداف و کسب موفقیت، نیازمند تصویری روشن از آینده خود هستند. تصویری که جهت‌گیری‌های آتی سازمان را به‌وضوح معین کند. یک سازمان نیز مانند یک فرد، آرزویی برای آینده دارد که به آن چشم‌انداز می‌گویند. در واقع چشم انداز، تصویری محرک از آینده مطلوب سازمان (حدود ۲۰ سال آینده) است.
چشم‌انداز، یک افق درازمدت است که گاهی جهانی را که سازمان در آینده در آن فعالیت می‌کند، توصیف می‌کند.
چشم‌انداز، تصویر ذهنی واضحی است از آنچه می‌خواهید کسب‌وکار شما در برهه‌ای از آینده بر اساس اهداف و آرزوهای سازمان‌تان باشد. داشتن چشم انداز به شما تمرکز می‌دهد و از جهت‌گیری اشتباه دور می‌کند.
چشم انداز، مهیج و انرژی‌زاست و بالاترین استانداردی است که یک سازمان (به شکل آرزو و رویا) از آینده خود ترسیم می‌کند. چشم‌انداز صحیح، ایده‌ای است که تولید انرژی می‌کند و با به‌کارگیری مهارت‌ها، استعدادها و منابع لازم، توان حرکت به‌سوی آینده مطلوب را به طور جهشی ایجاد می‌کند.
در واقع چشم‌انداز، پاسخ به سؤال همه کسانی است که می‌خواهند بفهمند دورنمای سازمان چیست و مقصدش کجاست؟
بیانیه چشم انداز چه مواردی را مشخص می‌کند؟
معمولاً یک لیست طولانی از چیزهایی وجود دارد که باید هنگام شروع یک کسب‌وکار در نظر بگیرید و اگر آنها را به‌درستی مدیریت نکنید، شور و هیجان شما به‌سرعت عاملی برای غرق شدنتان خواهد شد. چه چیزی می‌تواند از شما حمایت کند که ورودی الهام‌بخش داشته باشید و حرکت‌تان در مسیر صحیح باشید؟ درست حدس زدید! بیانیه چشم انداز این کار را برای شما انجام خواهد داد.
برای ترسیم یک چشم‌انداز و به‌عنوان فردی که می‌خواهید یک استارتاپ راه‌اندازی کنید، باید جایگاه ۲۰ سال آینده خود را تصور کنید. البته یقیناً در شرایطی که عدم قطعیت وجود دارد، تصور مدلی از آینده از عهده یک فرد خارج است و باید جمعی تصمیم گرفته شود.
بهترین روش برای رسمیت بخشیدن و برقراری ارتباط با دیگران با بینشی که برای کسب‌وکار خود دارید، نوشتن بیانیه چشم‌انداز است.
بیانیه چشم انداز، به طور مکتوب، جایگاهی را که می‌خواهید کسب‌وکار خود را در آن قرار دهید، بیان می‌کند و می‌تواند الهام‌بخش شما و کارمندان‌تان برای رسیدن به اهداف سازمان باشد.
برای نوشتن بیانیه چشم انداز، باید تصور ایده‌آلی از ذی‌نفعان (کسانی که در منفعت شرکت شما شریک‌اند {همانند مشتریان – کارکنان – سهام‌داران و….}) داشته باشید.
سازمانی که بیانیه چشم‌انداز داشته باشد نسبت به سازمان‌هایی که چشم انداز ندارند، عملکرد بهتر و موفقیت‌های بیشتری خواهد داشت. آنچه که در یک بیانیه چشم‌انداز گنجانده می‌شود باید اهداف کسب‌وکار شما را در بلندمدت مشخص کند و باید دیدگاه شما در مورد دنیا و محل کسب‌وکار شما در آن منعکس شود.
همچنین باید به سوال اساسی پاسخ داد: به کجا می‌رویم؟
نکته مهم: هدف چشم انداز ساختن آینده است نه پیش‌بینی آن.
چشم انداز مثل یک ستاره قطبی، جهت‌دهنده است و باعث یکپارچگی سازمان می‌شود. حتی می‌توانید آن را قاب گرفته و در شرکت یا سایت خود قرار دهید تا همیشه موردتوجه منابع انسانی و مشتریان کسب‌وکار شما قرار گیرد.
بیانیه چشم‌انداز شما ممکن است از جنبه‌های خاصی از کسب‌وکار شما الهام بگیرد، مانند:
امور مالی (به‌عنوان‌مثال: حفظ و حمایت از خانواده یا افزایش رفاه کارمندان)
شهرت (به‌عنوان‌مثال: مشهورشدن در میان مشتریان، کارکنان، رقبا)
استانداردهای کیفیت خدمات (به‌عنوان‌مثال: اولویت قراردادن مشتریان)
رشد (به‌عنوان‌مثال: شما محصولات جدید ارائه می‌دهید، نوآوری می‌کنید، مشتری بیشتری می‌گیرید، شعبه‌ها را افزایش می‌دهید.)
اشتیاق (مثلاً اینکه شما و کارمندان‌تان از کاری که می‌کنید، لذت می‌برید.)
پایداری (به‌عنوان‌مثال: از نظر مالی و زیست‌محیطی پایدار هستید.)
همچنین باید به این فکر کنید که چه چیزی شما را برای راه‌اندازی کسب‌وکار ترغیب کرده و چه ارزش‌ها و اصول تجاری برای شما مهم است؟!
برای نوشتن یک بیانیه چشم انداز مؤثر باید به کاری که کسب‌وکار شما انجام می‌دهد فکر کنید و تصور کنید که اگر کسب‌وکار شما به بهترین نسخه ممکن از خودش تبدیل شود، چه شکلی خواهد بود و به کجا خواهد رسید.
اولین قدم در ایجاد یک بیانیه چشم انداز خوب، دعوت از کارکنان اصلی خود به یک کارگاه و جلسه طوفان فکری تدوین چشم انداز تجاری است.
با ایده‌پردازی و به اشتراک‌گذاری ایده‌ها، می‌توانید به سوالات اساسی در مورد جهتِ کار خود پاسخ دهید که نوشتن بیانیه چشم انداز را بسیار آسان‌تر خواهد کرد.
بعد از اینکه کارگاه چشم انداز تجاری خود را برگزار کردید و به ایده‌هایی رسیدید، وقت آن است که بیانیه چشم‌انداز رسمی خود را بنویسید.
چک‌لیست تدوین چشم انداز
بیانیه چشم انداز باید ویژگی‌های زیر را داشته باشد.
واضح و ساده نوشته شده باشد. (یعنی هیچ اصطلاح تخصصی نداشته باشد. اصطلاحات خاص کسب‌وکار و تجارت شما جایی در چشم انداز شرکت ندارند.)
پرشور، قدرتمند و به‌یادماندنی باشد.
کوتاه است و در چند کلمه چیزهای زیادی بگوید.
واقع‌بینانه باشد. (از نظر منابع، توانایی‌ها و پتانسیل رشد شما)
بهترین نتیجه (وضعیت ایده‌آل) را برای کسب‌وکار شما توصیف کند.
کمک کند تا تصویر درستی از کسب‌وکار و تجارت شما در ذهن مردم ایجاد شود.
خلاصه و ساده و قابل‌درک باشد.
همسو با وضعیت و چشم‌انداز کشور باشد.
مطابق با توانایی و منابع شما بوده و درعین‌حال سهل‌الوصول نباشد و چالش داشته باشد.
آینده مطلوب برای تمام ذی‌نفعان را در برداشته باشد. (انحصاری نباشد، برای همه وضعیت برد – برد باشد)
جایگاه سازمان در قبال ذی‌نفعان را نشان دهد.
نقش تکنولوژی‌های مرتبط، هوش مصنوعی و… در آن مشخص باشد.
نکته:چشم انداز باید مثل اثر انگشت یکتا و منحصربه‌فرد باشد و نباید مشابه رقبا باشد.
برخی سوالاتی که در هنگام تدوین بیانیه چشم‌انداز باید به آنها فکر کنید.
با شنیدن و یا خواندن بیانیه چشم‌انداز سازمان:
مشتریان درباره سازمان شما چه خواهند گفت؟
کارکنان چه احساس و برداشتی از وضعیت صنعت شما خواهند داشت؟
جامعه چه احساس و برداشتی از وضعیت صنعت شما خواهند داشت؟
مثال‌هایی از بیانیه چشم انداز شرکت‌های مختلف
شرکت‌های بزرگ اغلب بیانیه چشم‌انداز بزرگی دارند و آرزوی اهداف جهانی دارند. اما حتی یک کسب‌وکار کوچک نیز می‌تواند از داشتن بیانیه چشم انداز نسبتاً بزرگ بهره‌مند شود.
در زیر چند نمونه از بیانیه‌های چشم‌انداز شرکت‌های جهانی و همچنین مشاغل کوچک با اهداف محلی آورده شده است:
مایکروسافت: “در هر میز کار، یک نرم‌افزار و یک رایانه مایکروسافت وجود دارد.”
آمازون دات‌کام: “چشم انداز ما این است که مشتری‌مدارترین شرکت کره زمین باشیم. هدف ما ساختن مکانی است که در آن مردم بتوانند هر چیزی که می‌خواهند از طریق اینترنت خریداری کنند، پیدا کنند.”
IKEA: “آمده‌ایم برای ایجاد زندگی روزمره بهتر برای بسیاری از مردم.”
Intel: “اگر می‌خواهید هوشمند و متصل باشد، بهترین راهکار استفاده از Intel است.”
LinkedIn: “برای هر یک از اعضای نیروی کار جهانی، فرصتی اقتصادی ایجاد کنید.”
کافه محلی: “برای جامعه دوستداران‌تان قهوه‌ای بریزید. ارائه بهترین قهوه با بهترین قیمت ممکن.”
آرایشگاه محلی: “سالن ما طرز فکر شما درباره یک مدل‌مو را تغییر می‌دهد و شما را از درون و بیرون درخشان می‌کند.”
همانطور که دیدید، هر یک از چشم‌اندازهای بالا کاملا خاص و منحصربه‌فرد هستند و تصویر ذهنی شفافی را در ذهن خواننده و شنونده ایجاد می‌کنند.
امیدواریم با خواندن این مقاله و الهام گرفتن از نمونه‌های موفق، بتوانید بیانیه چشم‌انداز کسب‌وکار خود را به راحتی بنویسید و یا آن را بازنگری و اصلاح کنید.
خیلی خوشحال می‌شویم اگر در قسمت دیدگاه‌ها، بیانیه چشم‌انداز سازمان خود را با ما به اشتراک بگذارید. 🙂
دیدگاهتان را بنویسید